Predstavnici NITRA u poseti Parku tamnog neba u Mađarskoj

Foto: NITRA

Predstavnici NITRA predvođeni državnim sekretarom Vukašinom Grozdićem i deo članstva Radne grupe Ministarstva nauke, tehnološkog razvoja i inovacija za izgradnju Naučno-rekreativnog centra u Belom kamenu iz Prokuplja posetili su Mađarsku kako bi se upoznali sa funkcionisanjem i programom rada Parka tamnog neba Želic, a posetili su i park u osnivanju Ilanč u Bač Kiškunu

Članovi Radne grupe su od direktnih osnivača prvog parka tamnog neba u Evropi, profesora dr Zoltana Kolata i predstavnika Želic parka dr Lasla Masonijam, koji je ujedno i rukovodilac opservatorije, saznali korake koji su bili neophodni da se u prvoj deceniji 20. veka osnuje Park tamnog neba sa ciljem prevencije svetlosnog zagađenja i promocije prirodnog okruženja prostora koji imaju prirodnu tamu i time uslove za obezbeđivanje biodiverziteta ovog dela Mađarske i snažnog uticaja na kvalitet života stanovništva okolnog prostora i očuvanje životne sredine u celini.

Želic park tamnog neba jedan je od tri postojeća u Mađarskoj. Nalazi se u okviru nacionalnog parka Dunav – Drava i predstavljen je kao pionirski poduhvat stručnjaka koji su uočili potrebu za primenom međunarodne inicijative o očuvanju prirodne tame i prevenciji svetlosnog zagađenja. U određenom nizu godina, oni su pronalazili pristalice u lokalnoj i široj zajednici, kao i u institucijama koje se na drugi način bave zaštićenim prostorima. Stanovništvu su na ovaj način omogućili da upotrebom adekvatnog i kvalitetnog osvetljenja zadovolje svoje potrebe, a da ne utiču negativno na očuvanje prirodnih procesa živog sveta, kao i na svoje zdravlje.

Prilikom promocije Parka tamnog neba uočeni su nedostaci u informisanosti i edukaciji stanovništva o pojmovima kao što su prirodna tama, svetlosno zagađenje, uticaj svetla na život drugih živih bića i na mogućnost posmatranja neba teleskopima, kako profesionalnim, tako i amaterskim, što je vremenom osvestilo građanstvo u pravcu koji nauka, pored svoje osnovne svrhe, pruža obrazovanje u oblasti naučnih dostignuća koja imaju primenu u svakodnevnom životu.

Poseta koja je usledila nakon toga je park u osnivanju Ilanč u županiji Bač Kiškun, gde je domaćin delegiaciji bio dr Tibor Hegediš. Delegacija se upoznala sa radom na uspostavljanju potrebne regulative i drugih uslova za Park tamnog neba koji je u usnovanju na široj terotoriji grada Baja.